Stress op de werkvloer is een steeds vaker voorkomend probleem. Veel medewerkers ervaren druk, of het nu komt door deadlines, werkdruk, conflicten met collega's of onzekerheid over hun rol. Het is belangrijk om stress vroegtijdig te herkennen en aan te pakken om uitval te voorkomen en de werktevredenheid hoog te houden. Hier kan de vertrouwenspersoon een cruciale rol spelen. Maar hoe precies? In deze blog bespreken we wat werkgerelateerde stress is, hoe je het herkent en welke rol de vertrouwenspersoon speelt in het omgaan met stress op de werkvloer.

Vertrouwen is de basis van het werk van elke vertrouwenspersoon. Zonder vertrouwen zullen medewerkers zich minder snel uitspreken over hun zorgen of problemen. Maar hoe bouw je dat vertrouwen op, vooral in een omgeving waar mogelijk sprake is van wantrouwen of angst? In deze blog delen we vijf belangrijke stappen om vertrouwen op te bouwen als vertrouwenspersoon.

Hoewel er op dit moment geen wettelijke verplichting is voor organisaties om een vertrouwenspersoon aan te stellen, wordt het belang hiervan wel erkend in nationale en internationale wet- en regelgeving. De rol van de vertrouwenspersoon wordt hierin regelmatig benoemd met betrekking tot ongewenste omgangsvormen en sociale veiligheid. Om het belang van een vertrouwenspersoon goed te begrijpen, is het belangrijk om te weten wat deze precies doet. In dit blog geven we daarom een kort overzicht van de taken en verantwoordelijkheden van een vertrouwenspersoon

Dit artikel bespreekt de aanpak van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer en pleit voor een multidisciplinaire benadering die juridische en psychologische inzichten combineert. De auteurs betogen dat de huidige juridische focus op het sanctioneren van individuele gevallen via het ontslagrecht niet altijd leidt tot een sociaal veilige werkomgeving.

In veel organisaties wordt de vertrouwenspersoon vaak gezien als een toevluchtsoord voor medewerkers die te maken hebben met ongewenst gedrag. Hoewel het absoluut waar is dat de vertrouwenspersoon een luisterend oor biedt en ondersteuning verleent aan slachtoffers, is dit slechts een deel van hun functie. Een effectieve vertrouwenspersoon is namelijk ook een proactieve kracht binnen de organisatie. Zij kunnen een cruciale rol spelen in het voorkomen van ongewenst gedrag door het bieden van (on)gevraagd advies, het meedenken over beleid en het verzorgen van voorlichtingen en trainingen.

Om slachtoffers van misdrijven zoals verkrachting en aanranding beter te beschermen is op 1 juli 2024 de Wet seksuele misdrijven in werking getreden. Deze wet introduceert verschillende nieuwe strafbepalingen. Zo is nu seks zonder instemming strafbaar. In de nieuwe wet worden ook meer vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar gesteld, zoals seksuele intimidatie in het openbaar en het sturen van seksuele getinte berichten aan kinderen. Seks moet te allen tijde vrijwillig zijn. Is dit niet het geval, dan is het strafbaar. Dat is het uitgangspunt. Aan de hand hiervan is de Wet seksuele misdrijven vormgegeven.

Meldingen die de vertrouwenspersoon bereiken zijn niet altijd beperkt tot ongewenste omgangsvormen. Deze kunnen ook gaan over misstanden, ook wel klokkenluidersmeldingen genoemd. Tegen de achtergrond van meldingen over integriteit speelt een recent in werking getreden wet, de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). De werkgevers waar deze nieuwe wet op van toepassing is moeten onder andere een onafhankelijke functionaris (meldloket of meldkanaal) aanstellen waar misstanden bij gemeld kunnen worden.

Als vertrouwenspersoon kan je verschillende “petten” op hebben binnen een organisatie. Je hebt de pet van “gebruikelijk” vertrouwenspersoon, de VPO (vertrouwenspersoon ongewenst gedrag). Daarnaast bestaat er de VPI (vertrouwenspersoon integriteit). Deze twee rollen vallen ook met elkaar te combineren. Maar een vertrouwenspersoon kan ook fungeren als meldloket in de zin van de Wet bescherming klokkenluiders. Er valt veel te zeggen over de vraag of dit ook daadwerkelijk wenselijk is, maar theoretisch is het mogelijk. Ook komen wij in de praktijk al vertrouwenspersonen tegen die ook daadwerkelijk zijn aangesteld als meldloket.

Mensen met een niet-westerse migratieachtergrond en jongeren ervaren van alle onderzochte groepen het vaakst discriminatie in hun contact met banken en betaalinstellingen. Dit blijkt uit onafhankelijk onderzoek in opdracht van het ministerie van Financiën. Uit het onderzoek volgt dat 1 op de 10 mensen discriminatie ervaart in hun contact met banken en betaalinstellingen. Overmatige controle door banken en betaalinstellingen is de meest genoemde gedraging. Ook is het vaak onduidelijk waarom zij vragen van banken en betaalinstellingen moeten beantwoorden of bepaalde informatie moeten aanleveren. Minister Van Weyenberg heeft dit rapport vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd en spreekt vandaag met vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap.

In deze blog duiken we dieper in op het begrip VPI - Vertrouwenspersoon Integriteit. We bespreken de rol en verantwoordelijkheden van een VPI, zoals het verstrekken van advies bij integriteitsschendingen en het bevorderen van integriteit binnen organisaties. Daarnaast onderscheiden we de functie van een VPI van die van een VP en verkennen we de mogelijkheid van een VPI als meldloket, waarbij de anonimiteit van melders gewaarborgd wordt.