Vertrouwenspersonen spelen een cruciale rol in het creëren van een veilige en open werkomgeving. Maar tijdens deze werkzaamheden kun je weerstand tegenkomen. Dit kan komen van medewerkers, management of andere betrokkenen. Hoe ga je hier effectief mee om, zonder je professionele grenzen te overschrijden? In deze blog lees je wat weerstand is, hoe je het herkent, en welke strategieën je kunt gebruiken om het te hanteren.

1. Wat is weerstand en waar komt het vandaan?

Weerstand is een natuurlijke reactie op veranderingen of situaties die onzekerheid oproepen. Het kan voortkomen uit gevoelens van angst, onbegrip of een gebrek aan vertrouwen. Binnen de rol van vertrouwenspersoon kun je weerstand ervaren in verschillende vormen:

  • Angst: Medewerkers zijn bang voor de gevolgen van een melding.

  • Onzekerheid: Een gebrek aan kennis over jouw rol of het proces kan zorgen voor terughoudendheid.

  • Wantrouwen: Als er eerder weinig werd gedaan met meldingen, kan dit leiden tot sceptisch gedrag.

Weerstand kan zich uiten in defensief gedrag, stiltes, emotionele reacties of zelfs directe afwijzing. Het herkennen en begrijpen van deze oorzaken is een eerste stap in het effectief omgaan met weerstand.

2. Hoe herken je weerstand in de praktijk?

In je werk kun je te maken krijgen met verschillende signalen van weerstand. Deze kunnen openlijk zijn, zoals boze opmerkingen of weigeringen om samen te werken. Maar weerstand kan ook subtieler zijn, bijvoorbeeld:

  • Non-verbale signalen: Vermijden van oogcontact, gesloten lichaamstaal.

  • Uitstellen: Mensen die afspraken vermijden of informatie achterhouden.

  • Afleidend gedrag: Het gesprek sturen naar irrelevante onderwerpen.

Het is belangrijk om weerstand niet als afwijzing van jou als persoon te zien, maar als een natuurlijke reactie op de situatie.

3. Effectieve strategieën voor omgaan met weerstand

1. Luisteren en empathie tonen

Geef mensen de ruimte om hun zorgen of emoties te uiten. Laat merken dat je luistert door samen te vatten wat ze zeggen en begrip te tonen. Dit kan helpen om de spanning te verminderen en een gesprek op gang te brengen.

2. Transparant communiceren

Leg duidelijk uit wat je rol is en wat mensen van jou kunnen verwachten. Wees eerlijk over wat je wel en niet kunt doen. Dit helpt om onzekerheid en misverstanden te verminderen.

3. Grenzen stellen

Hoewel empathie belangrijk is, moet je ook professioneel blijven. Als een gesprek te emotioneel wordt of iemand respectloos gedrag vertoont, is het belangrijk om je grenzen aan te geven. Geef aan wat je wel kunt bieden en houd de focus op het proces.

4. Ondersteuning zoeken

Soms is het nodig om hulp in te schakelen, bijvoorbeeld van een collega of leidinggevende. Intervisie en supervisie zijn waardevolle tools om casussen te bespreken en nieuwe inzichten te krijgen.

4. Praktijkvoorbeelden: Omgaan met weerstand in verschillende situaties

Voorbeeld 1: Een medewerker met wantrouwen
Een medewerker komt naar je toe, maar weigert details te geven over zijn probleem. Hij zegt dat meldingen toch nooit serieus worden genomen.

  • Aanpak: Stel geruststellende vragen en benadruk de vertrouwelijkheid van je rol. Leg uit welke stappen er mogelijk zijn zonder hem te dwingen om direct alles te delen. Dit geeft de medewerker de tijd om vertrouwen op te bouwen.

Voorbeeld 2: Management dat weerstand biedt aan je advies
Je doet een aanbeveling naar aanleiding van een melding, maar het management wuift dit weg als “overbodig.”

  • Aanpak: Herinner het management aan het belang van een veilige werkomgeving en leg uit wat de risico’s zijn als er niets verandert. Gebruik concrete voorbeelden om je advies kracht bij te zetten.

5. Het belang van zelfreflectie en ondersteuning voor de vertrouwenspersoon

Om goed met weerstand om te gaan, is het essentieel dat je ook naar jezelf blijft kijken. Vragen die je jezelf kunt stellen zijn:

  • Hoe voelde ik me tijdens het gesprek?

  • Wat werkte goed, en wat niet?

  • Wat kan ik de volgende keer anders doen?

Daarnaast is het belangrijk om te investeren in je eigen ontwikkeling. Supervisie en intervisie bieden een veilige ruimte om uitdagingen te bespreken en van anderen te leren. Ook kunnen trainingen over communicatie of conflictbemiddeling je helpen om sterker in je rol te staan.

Afsluiting: Bouwen aan vertrouwen en een positieve impact

Weerstand hoort erbij, maar het is ook een kans. Door begrip te tonen, transparant te zijn en professioneel op te treden, kun je bijdragen aan een werkomgeving waar mensen zich veilig voelen om zich uit te spreken.

Wil je jouw vaardigheden verder ontwikkelen? Schrijf je dan in voor een van onze trainingen over effectieve communicatie en conflictmanagement. Samen bouwen we aan een veilige en open werkcultuur!

Lees meer over dit onderwerp in onze blogreeks:

Vorige
Vorige

Social washing & de verantwoordelijkheid van de vertrouwenspersoon 

Volgende
Volgende

Als empathische ‘deugneus’ leg ik het af tegen een narcistische persoonlijkheid