Weerstand binnen de organisatie: Wat kan de vertrouwenspersoon doen?
Als vertrouwenspersoon kun je niet alleen weerstand ervaren bij melders, maar ook binnen de organisatie zelf. Leidinggevenden of collega’s kunnen sceptisch zijn over je rol, meldingen bagatelliseren of zelfs tegenwerken. Hoe ga je hier effectief mee om zonder je positie te verliezen? In deze blog bespreken we de meest voorkomende vormen van weerstand en geven we praktische strategieën om draagvlak te vergroten.
Vormen van weerstand binnen de organisatie
Sommige organisaties hebben al een open cultuur, maar in andere bedrijven kan de rol van de vertrouwenspersoon op scepsis of tegenwerking stuiten. Dit kan zich op verschillende manieren uiten:
1. Ontkenning
"Dit speelt hier niet."
"We hebben geen problemen met grensoverschrijdend gedrag."
Sommige leidinggevenden of collega’s willen niet erkennen dat er ongewenst gedrag voorkomt binnen de organisatie. Dit kan komen door onwetendheid, angst voor reputatieschade of simpelweg omdat ze er nooit mee geconfronteerd zijn.
2. Bagatellisering
"Zo erg is het toch niet?"
"Dat hoort nou eenmaal bij deze werkcultuur."
Door problemen kleiner te maken, vermijden mensen de noodzaak om actie te ondernemen. Dit kan zorgen voor een onveilige werkomgeving, waarin melders niet serieus worden genomen.
3. Angst voor gevolgen
"Als we dit serieus nemen, kunnen we straks iedereen wel op het matje roepen."
"Dit kan onze reputatie schaden of juridische problemen opleveren."
Sommige organisaties vrezen dat meldingen zullen leiden tot conflicten, imagoschade of zelfs rechtszaken. Hierdoor kunnen ze proberen de rol van de vertrouwenspersoon in te perken of meldingen te ontmoedigen.
Strategieën om weerstand te verminderen
Als vertrouwenspersoon is het belangrijk om geduldig en strategisch te werk te gaan. Hier zijn enkele effectieve manieren om weerstand binnen de organisatie te verminderen:
1. Bewustwording creëren
Veel weerstand komt voort uit onwetendheid. Door voorlichting te geven over de rol van de vertrouwenspersoon en het belang van een veilige werkomgeving, kun je draagvlak vergroten. Dit kan door:
Korte presentaties te geven bij teamvergaderingen.
Artikelen of video’s te delen over integriteit en werkcultuur.
Een dialoog te starten over sociale veiligheid.
2. Open communicatie en educatie
Soms helpt het om leidinggevenden en medewerkers meer inzicht te geven in de impact van ongewenst gedrag en hoe een veilige werkomgeving bijdraagt aan productiviteit en werkplezier. Organiseer bijvoorbeeld:
Workshops over sociale veiligheid.
Interactieve sessies over hoe om te gaan met meldingen.
Casuïstiekbesprekingen waarin praktijkvoorbeelden worden besproken.
3. Neutraal en feitelijk blijven
Als vertrouwenspersoon is het cruciaal om neutraal te blijven. Vermijd emotionele of moraliserende benaderingen en houd het bij de feiten. Dit helpt om weerstand te verminderen en het gesprek constructief te houden.
Voorbeeld:
In plaats van te zeggen:
"Er is hier echt een probleem met ongewenst gedrag."
Kun je zeggen:
"Uit gesprekken blijkt dat medewerkers zich soms onveilig voelen. Hoe kunnen we samen kijken naar verbeteringen?"
Praktische tips om draagvlak te vergroten
Geduld is key: Organisatieverandering kost tijd. Verwacht niet dat weerstand meteen verdwijnt, maar blijf consequent en vasthoudend.
Zoek bondgenoten: HR, OR of bepaalde managers kunnen helpen om het belang van de vertrouwenspersoon te onderstrepen.
Geef successen terug: Laat zien hoe jouw rol helpt om een betere werkcultuur te creëren, bijvoorbeeld door anonieme casussen te delen waarin de vertrouwenspersoon een verschil maakte.
Conclusie
Weerstand binnen de organisatie is normaal, maar met de juiste aanpak kun je deze verminderen en meer draagvlak creëren. Door bewustwording te vergroten, open communicatie te stimuleren en neutraal te blijven, kun je als vertrouwenspersoon effectief bijdragen aan een veilige en integere werkomgeving.
Wil jij je vaardigheden als vertrouwenspersoon versterken en beter leren omgaan met weerstand? Volg dan een training bij Compliance Insights Academy en ontdek hoe je melders effectief kunt begeleiden.
