Wat zijn micro-agressies en hoe herken je ze op de werkvloer?
Micro-agressies komen vaker voor dan we denken. Het zijn kleine, vaak onbewuste opmerkingen of gedragingen die een grote impact kunnen hebben. Ze lijken misschien onschuldig, maar voor de ontvanger kunnen ze schadelijk zijn en een gevoel van uitsluiting of ongelijkheid veroorzaken. Als vertrouwenspersoon of leidinggevende is het essentieel om deze signalen te herkennen en bespreekbaar te maken. In deze blog leggen we uit wat micro-agressies zijn, geven we concrete voorbeelden, en delen we praktische tips om ze op de werkvloer te herkennen.
Wat zijn micro-agressies?
De term "micro-agressie" verwijst naar alledaagse opmerkingen, acties of gedragingen die – vaak onbedoeld – discriminerend of kleinerend overkomen. Dit kan gericht zijn op iemands afkomst, geslacht, leeftijd, religie, seksuele geaardheid of een ander persoonlijk kenmerk.
Hoewel de intentie vaak niet kwetsend bedoeld is, zit het probleem in de boodschap die onbewust wordt overgebracht. Denk aan een opmerking zoals: "Je spreekt goed Nederlands voor iemand met jouw achtergrond." Hoewel het als compliment bedoeld kan zijn, impliceert het ook dat die persoon niet als "typisch Nederlands" wordt gezien.
Voorbeelden van micro-agressies op de werkvloer
Micro-agressies komen in verschillende vormen voor. Hieronder enkele veelvoorkomende voorbeelden:
Verbale micro-agressies: Opmerkingen zoals "Ben jij niet te jong voor deze functie?" of "Je hebt vast kinderen, dus parttime werken is beter voor jou."
Non-verbale micro-agressies: Iemand structureel negeren in een vergadering of bij het koffieapparaat.
Omgevingsgerelateerde micro-agressies: Het ontbreken van inclusieve symbolen of beleid, zoals een genderneutraal toilet.
Voor de ontvanger kunnen deze kleine incidenten zich opstapelen en leiden tot gevoelens van frustratie, minderwaardigheid en isolatie.
De impact van micro-agressies
Micro-agressies lijken misschien onschuldig, maar hun impact is vaak groot. Ze kunnen leiden tot:
Emotionele schade: Frustratie, stress en een lager zelfvertrouwen.
Werkgerelateerde gevolgen: Verminderde motivatie en productiviteit.
Culturele effecten: Een werkplek waar mensen zich niet welkom of veilig voelen.
Het is belangrijk te beseffen dat deze effecten niet alleen de betrokken medewerker raken, maar ook de organisatie. Een negatieve werkcultuur kan leiden tot hoog personeelsverloop en een slechte reputatie.
Hoe herken je micro-agressies?
Herkennen van micro-agressies begint met bewustwording. Dit zijn enkele signalen:
Non-verbale reacties: Mensen trekken zich terug, voelen zich ongemakkelijk of vermijden bepaalde collega’s.
Patronen in opmerkingen of gedrag: Als dezelfde soort opmerkingen vaker terugkomen, kan dat een rode vlag zijn.
Subtiele uitsluiting: Bijvoorbeeld als iemand steeds niet wordt betrokken bij informele gesprekken of bijeenkomsten.
Het helpt om als vertrouwenspersoon een luisterend oor te bieden en alert te zijn op gedragspatronen die niet direct opvallen.
Wat kun je doen tegen micro-agressies?
Bewustwording creëren
Organiseer trainingen en workshops om medewerkers bewust te maken van wat micro-agressies zijn en hoe ze deze kunnen voorkomen.Openheid stimuleren
Zorg dat medewerkers zich veilig voelen om ervaringen te delen. Dit kan door een vertrouwenspersoon in te schakelen of anonieme meldopties te bieden.Voorbeeldgedrag tonen
Leidinggevenden en managers spelen een cruciale rol in het signaleren en aanpakken van micro-agressies. Zij moeten laten zien dat inclusiviteit een prioriteit is.Regels en beleid opstellen
Ontwikkel duidelijke richtlijnen en meldprocedures, zodat iedereen weet wat er wordt verwacht en wat te doen in geval van micro-agressies.
Conclusie
Micro-agressies lijken klein, maar hun impact is groot. Ze ondermijnen niet alleen het welzijn van medewerkers, maar ook de algehele cultuur en prestaties van een organisatie. Door bewustwording te creëren, signalen te herkennen en actief op te treden, kunnen we werken aan een inclusieve en veilige werkplek. Vertrouwenspersonen spelen hierbij een sleutelrol.
Wil je meer leren over hoe je micro-agressies kunt aanpakken in jouw organisatie? Neem contact op met Compliance Insights Academy en ontdek onze trainingen en tools.
Volg onze cursus:
Omgaan met Micro-agressie
Wil je meer weten over het herkennen en omgaan met micro-agressie? Schrijf je dan in voor onze cursus. We verzorgen op meerdere momenten gedurende het jaar de cursus Omgaan met micro-agressie.
De cursus is geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV) en levert BNS-uren op. Meld je aan voor een van de beschikbare data en krijg de tools die je nodig hebt om met vertrouwen je jaarverslag te schrijven en te presenteren.
Deze cursus kan ook inhouse worden verzorgd.
Lees meer van onze blogs over dit onderwerp:
