Effectief communiceren over integriteit: 8 tips van het Huis voor Klokkenluiders

Integriteit is van cruciaal belang voor organisaties, maar effectieve communicatie over dit onderwerp is vaak uitdagend. Het Huis voor Klokkenluiders heeft een waardevolle brochure samengesteld met inzichten en tips voor het communiceren over integriteit binnen organisaties. In deze blog worden de acht tips kort uiteengezet.

 1. Begin bij de top

Het management van een organisatie is een belangrijke cultuurdrager. Om deze reden is het belangrijk dat (effectieve) communicatie over integriteit begint bij de top. Het management moet het belang van integriteit omarmen en dit commitment zowel in woorden als daden tonen. Management dient zich bewust te zijn van de organisatiewaarden en -normen en hoe deze in de praktijk worden nageleefd.

Of medewerkers zich vrij en veilig genoeg voelen om kwesties bespreekbaar te maken, wordt in zekere zin beïnvloed door het ethisch leiderschap binnen een organisatie. Management heeft dus een voorbeeldfunctie als het aankomt op integer handelen en open communicatie. Het volgen van trainingen op dit gebied kan helpen om dit te bevorderen.

Verder is het van belang om te leren van incidenten door te kijken naar het bredere plaatje waarbinnen incidenten zich hebben kunnen voordoen.

 2. Wees helder

Om integriteit effectief te communiceren, is het essentieel om duidelijk te zijn over wat u wilt bespreken, wie uw doelgroep is en welk doel u wilt bereiken. Het is raadzaam om de boodschap te vereenvoudigen, concrete voorbeelden te geven die relevant zijn voor de organisatie en expliciet te zijn over de gewenste acties. Daarnaast is het waardevol om de hulp van communicatieprofessionals in te schakelen.

 3. Sluit aan bij natuurlijke momenten

Om ervoor te zorgen dat integriteit onderdeel uit gaat maken van de cultuur van de organisatie, is het aan te raden om dit op verschillende momenten onder de aandacht te brengen. Een goede tip is om aan te sluiten bij ‘natuurlijke momenten’. Dit kan onder andere gebeuren bij het aannemen van nieuwe medewerkers, tijdens teamvergaderingen, wanneer medewerkers van functie veranderen, of bij functionerings- en exitgesprekken.

 4. Aandacht voor directe en indirecte communicatie

Bij het bevorderen van integriteit en open communicatie hierover, is zowel indirecte (non-verbale) als directe (verbale) communicatie belangrijk. Uit de praktijk blijkt dat indirecte communicatie vaak krachtiger is dan directe boodschappen. Het gedrag van medewerkers wordt dan ook in grote mate bepaald door wat de organisatie echt waardeert en niet alleen door wat de organisatie zegt te waarderen. Zorg er dus voor dat de indirecte en directe communicatie op elkaar aansluiten.

 5. Interne en externe communicatie

Integriteitscommunicatie is niet alleen belangrijk voor medewerkers, maar ook voor externe belanghebbenden zoals klanten en burgers. Het is van essentieel belang dat interne en externe communicatie consistent zijn en op elkaar aansluiten. Organisaties moeten openstaan voor vragen, feedback en meldingen van zowel interne als externe belanghebbenden en transparant zijn over hun integriteitsinspanningen.

 6. Communiceren over incidenten

Incidenten kunnen altijd voorkomen, en het is van groot belang om snel en effectief te reageren. Bij de communicatie over integriteitsincidenten is het cruciaal om onmiddellijk de feiten te presenteren, de vervolgstappen en preventiemaatregelen aan te geven, empathie te tonen, en de tijd te nemen voor zorgvuldige communicatie. Incidenten bieden tevens kansen om bestaande afspraken te verduidelijken en feedback te verzamelen voor verbetering.

 7. Genuanceerd en evenwichtig communiceren

Het is van belang om integriteit niet uitsluitend te associëren met schendingen en problemen. Communicatie over integriteit moet een positieve en evenwichtige invalshoek hebben. Het is raadzaam om integriteit te plaatsen in een breder perspectief en gerelateerde thema's zoals ethiek, goed bestuur en professioneel handelen te benadrukken. Incidenten moeten niet de enige aanleiding zijn voor communicatie over integriteit.

 8. Herhaal en pas aan op doelgroep

Effectieve informatieoverdracht vereist herhaling en doelgroepgerichte communicatie. Organisaties moeten de verschillende doelgroepen binnen de organisatie begrijpen en hun behoeften identificeren. Het gebruik van concrete voorbeelden en het betrekken van het publiek helpt om de boodschap aantrekkelijk en relevant te houden. Zorg voor een consistente en continue communicatie die verankerd is in de organisatiecultuur.

Deze acht tips zijn essentieel voor organisaties die integriteit serieus nemen en effectief willen communiceren over dit belangrijke onderwerp. Door integriteit op een duidelijke, doelgerichte en genuanceerde manier te communiceren, kunnen organisaties een cultuur van integriteit bevorderen en het vertrouwen van zowel interne als externe belanghebbenden versterken. De brochure van het Huis voor Klokkenluiders biedt waardevolle inzichten en kan als een gids dienen voor organisaties die hun integriteitscommunicatie willen verbeteren.

Graag benadrukken we dat deze blog vanuit onze organisatie is geschreven. Het gaat om onze eigen interpretatie van de brochure van het Huis voor Klokkenluiders.

Klik hier om de brochure te raadplegen.