Kennis van arbeidsrecht: essentieel voor iedere vertrouwenspersoon

Als vertrouwenspersoon hoef je geen jurist te zijn en het is niet jouw taak om arbeidsrechtelijk advies te geven. Toch is het van belang dat je basiskennis hebt van het Nederlandse arbeidsrecht. Waarom? Omdat je in het geval van een melding een goede inschatting wilt kunnen maken van de situatie en werknemers adequaat wilt informeren over mogelijke vervolgstappen.

De arbeidsongeschikte werknemer

Een veelvoorkomende situatie waarbij arbeidsrecht relevant is, is wanneer een werknemer zich na een melding van grensoverschrijdend gedrag ziek meldt. Hierbij moet je als vertrouwenspersoon weten wat de rechten en plichten van de werknemer en werkgever zijn. Wanneer is er sprake van arbeidsongeschiktheid, en wanneer is de situatie situationeel, zoals bij ‘situatieve arbeidsongeschiktheid’? Dit laatste kan voorkomen wanneer een medewerker door omstandigheden op de werkvloer (zoals pesten of intimidatie) tijdelijk niet in staat is om te werken, zonder dat er sprake is van een medische aandoening.

De rol van de bedrijfsarts

In zulke gevallen speelt de bedrijfsarts een cruciale rol. De bedrijfsarts beoordeelt of de werknemer arbeidsongeschikt is en of er eventueel sprake is van herstelmogelijkheden. Het is belangrijk dat je als vertrouwenspersoon de positie van de bedrijfsarts begrijpt, en dat je weet hoe deze zich verhoudt tot jouw rol. De bedrijfsarts kan bijvoorbeeld mediation adviseren als vervolgstap, maar het is aan jou als vertrouwenspersoon om te beoordelen of dit voor de medewerker geschikt is.

Zorgplicht van de werkgever

De zorgplicht van de werkgever gaat verder dan alleen het welzijn van de zieke werknemer; deze strekt zich ook uit naar het creëren van een veilige werkomgeving voor alle medewerkers. Dit betekent dat de werkgever verplicht is om adequaat te reageren op meldingen van grensoverschrijdend gedrag en passende maatregelen te treffen. Dit kan variëren van gedragsveranderingen binnen het team tot juridische stappen zoals ontslag. Daarnaast is het belangrijk dat de werkgever duidelijke gedragsregels en protocollen heeft opgesteld, zodat iedereen weet wat de grenzen zijn en welke stappen er ondernomen worden bij overtreding.

Andere functionarissen binnen en buiten de organisatie

In het proces rondom een melding kunnen verschillende functionarissen een rol spelen, zoals HR-managers, leidinggevenden, juristen, en externe mediators. Hoe verhoud je je als vertrouwenspersoon tot deze andere functionarissen? Het is belangrijk om een onafhankelijke positie te behouden, terwijl je wel samenwerkt met deze partijen om de best mogelijke oplossing voor de werknemer te vinden. Hierbij helpt een goed begrip van ieders verantwoordelijkheden en taken binnen de organisatie.

Arbeidsrechtelijke gevolgen van een melding

Een melding kan verschillende arbeidsrechtelijke gevolgen hebben. Na een melding kunnen er vervolgstappen genomen worden, zoals een interne onderzoek, een waarschuwing, schorsing of zelfs ontslag van de persoon tegen wie de melding is gedaan. Het is cruciaal dat je als vertrouwenspersoon de medewerker informeert over de mogelijke arbeidsrechtelijke interventies en sancties die kunnen volgen. Dit zorgt ervoor dat de medewerker goed voorbereid is en weet wat ze kunnen verwachten.

Mediation als mogelijke vervolgstap

Mediation is een veelgebruikte methode om conflicten op de werkvloer op te lossen, vooral als het gaat om complexe situaties met meerdere betrokkenen. Het doel is om een oplossing te vinden die voor beide partijen werkt, zonder dat het conflict escaleert. Hoewel je als vertrouwenspersoon niet verplicht bent om naar een mediator door te verwijzen, is het nuttig om te weten wanneer mediation een effectieve interventie kan zijn.

De rechtspositie van de vertrouwenspersoon

Daarnaast moet je als vertrouwenspersoon ook bewust zijn van je eigen positie binnen de organisatie. Wat doe je als de werkgever herhaaldelijk jouw advies negeert na meldingen van grensoverschrijdend gedrag? En wat als je merkt dat je sinds het uitoefenen van je rol als vertrouwenspersoon geen promoties meer ontvangt? Arbeidsrecht biedt handvatten om jezelf in deze situaties te beschermen. Inzicht in de wettelijke bepalingen kan je helpen om te navigeren door complexe situaties waarbij jouw eigen arbeidspositie onder druk komt te staan.

Dilemma's en conflicten

Als vertrouwenspersoon kun je te maken krijgen met ethische dilemma's en conflicten. Wat doe je bijvoorbeeld als de werkgever jouw advies volledig negeert? Of als je merkt dat je persoonlijke positie door je rol onder druk komt te staan? Het is van belang om in zulke gevallen te weten wat je rechten zijn en welke stappen je kunt ondernemen om jezelf te beschermen.

Kortom, het is essentieel dat je als vertrouwenspersoon weet welke mogelijkheden en risico’s het arbeidsrecht biedt. Hierdoor kun je niet alleen medewerkers beter ondersteunen, maar ook jezelf beschermen tegen mogelijke arbeidsrechtelijke complicaties binnen je eigen functie.

Nascholing Arbeidsrecht voor Vertrouwenspersonen

Graag ondersteunen wij vertrouwenspersonen in het opdoen van de voor hun benodigde kennis. Op het gebied van arbeidsrecht bieden wij de Nascholing Arbeidsrecht voor Vertrouwenspersonen. Deze cursus wordt gegeven voor Jehan Edriouch.

Jehan Edriouch begeleidt organisaties en medewerkers als advocaat arbeidsrecht, LVV-registervertrouwenspersoon (extern) én MfN-registermediator bij de preventie en de aanpak van grensoverschrijdend gedrag en integriteitskwesties. Haar jarenlange onderwijservaring zet zij in bij het ontwikkelen en het verzorgen van diverse onderwijsprogramma’s, workshops en masterclasses.

Wil je meer weten over haar cursus bij ons? Klik hier voor meer informatie.